zamknij

Kultura, rozrywka i edukacja

Nauczą się czytać krajobraz. W województwie śląskim rusza innowacyjny projekt edukacyjny

2025-05-15, Autor: mz

Województwo śląskie stało się miejscem startu innowacyjnego projektu edukacyjnego „Sztuka Czytania Krajobrazu”, organizowanego przez Polskie Towarzystwo Geograficzne. Inicjatywa ma na celu rozwijanie kompetencji nauczycieli i edukatorów w zakresie rozumienia, interpretowania i ochrony krajobrazu – nie tylko jako przestrzeni fizycznej, ale i nośnika tożsamości kulturowej.

Reklama

Oddział Katowicki Polskiego Towarzystwa Geograficznego wraz z Komisją Krajobrazu Kulturowego PTG rozpoczynają realizację projektu „Sztuka Czytania Krajobrazu”.

Skierowany do nauczycieli i edukatorów z województwa śląskiego, program ma na celu rozwój umiejętności czytania i interpretacji krajobrazu. Już teraz można zapisywać się na bezpłatne wykłady i warsztaty poprzez stronę www.ptgeo.org.pl.

Krajobraz, zgodnie z jedną z najprostszych definicji, to obszar postrzegany przez ludzi, stanowiący fizjonomię środowiska geograficznego. Składają się na niego zarówno elementy przyrodnicze, jak formy terenu, zbiorniki wodne, flora i fauna, jak i obiekty antropogeniczne – czyli przekształcone przez człowieka.

Krajobraz jest zatem nie tylko widokiem, lecz przede wszystkim systemem złożonym z obiektów przyrodniczych i antropogenicznych, powiązanych bardzo złożonymi procesami zachodzącymi w środowisku oraz tymi, które wynikają z prowadzonej przez człowieka wielowiekowej działalności. Krajobraz wysyła do odbiorców sygnały multisensoryczne, dostarczając bodźców m.in. wzrokowych i słuchowych... – tłumaczy dr hab. Urszula Myga-Piątek, prof. UŚ, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Geograficznego.

Jej zdaniem identyfikacja wartości krajobrazu – użytkowych, emocjonalnych, estetycznych czy symbolicznych – kształtuje społeczną wrażliwość na piękno i ład przestrzenny. Jakość krajobrazu wpływa bezpośrednio na dobrostan człowieka i jego relację z otoczeniem.

Krajobraz to rezultat zarówno ewolucji przyrody, jak i działalności człowieka. W wyniku użytkowania i różnorodnych funkcji przestrzeni powstała mozaika krajobrazów: osadniczych, rolniczych, przemysłowych czy górniczych.

Krajobrazy kulturowe są swoistym palimpsestem – wielowarstwowym układem, w którym można dostrzec ślady różnych epok historycznych czy okresów gospodarczych. Poprzez analizę ich elementów, a także źródeł kartograficznych i archiwalnych, można nie tylko interpretować ich historię, ale także projektować przyszłość... – dodaje prof. Myga-Piątek.

Podkreśla też, że przez wiele lat krajobraz był marginalizowany w edukacji i promocji, mimo że jego znaczenie podkreślono już w 2004 roku, gdy Polska ratyfikowała Europejską Konwencję Krajobrazową.

Zaczęto dostrzegać jego wartość jako źródła ładu przestrzennego i lokalnej tożsamości. Krajobraz buduje przywiązanie do miejsca, odpowiedzialność za przestrzeń i świadomość wspólnego dobra.

Projekt obejmuje m.in. przygotowanie e-booka „Sztuka czytania krajobrazu”, udostępnionego online, a także dzień warsztatowo-wykładowy na dachu Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ w Sosnowcu (tzw. Żyleta), zaplanowany na 7 czerwca 2025 r. Kluczową częścią projektu będą także 25 spacerów krajobrazowych w pięciu lokalizacjach województwa śląskiego – pierwszy odbędzie się już w czerwcu.

W planach znalazły się m.in.:

  • Góra Grojec w Żywcu: „Krajobrazowy palimpsest – gospodarowanie człowieka w warunkach środowiska górskiego i jego krajobrazowe skutki”

  • Olsztyn na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej: „Z Olsztyna na 'Giewont' – krajobraz historyczny i wpływ turystyki na krajobraz”

  • Katowice: „Od kuźnicy żelaza do serca metropolii – mozaikowy krajobraz Katowic”

  • Wodzisław Śląski: „Tożsamość krajobrazu miasta – wielowiekowa historia zapisana w krajobrazie starego miasta”

  • Dolina Liswarty: „Rzeka widoków – fizjonomia krajobrazu Liswarty na obszarach wiejskich w Hadrze”

Województwo śląskie zostało wybrane na pilotażowy teren ze względu na swoją wyjątkową różnorodność krajobrazową oraz bogaty dorobek naukowy zespołu realizującego projekt. To miejsce, gdzie można przetestować rozwiązania, które później mogą być wdrażane w innych częściach kraju – zaznacza prof. Myga-Piątek.

 

Oceń publikację: + 1 + 0 - 1 - 0

Obserwuj nasz serwis na:

Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu tuZory.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.

Alert tuZory.pl

Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera tuZory.pl i napisz nam o tym!

Wyślij alert

Sonda

Czy korzystasz z bezpłatnej komunikacji miejskiej?



Oddanych głosów: 2