zamknij

Kultura, rozrywka i edukacja

"Tobie Polsko": grób powstańca Nikodema Wacławczyka odznaczony

2024-10-23, Autor: kb

W poniedziałek (21 października) na cmentarzu w Żorach-Osinach miała miejsce uroczystość odznaczenia grobu powstańca śląskiego Nikodema Wacławczyka.

Reklama

W uroczystości organizowanej przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach wzięli udział przedstawiciel władz miasta, na czele z Piotrem Kosztyłą – Przewodniczącym Rady Miasta Żory, Danielem Wawrzyczkiem – Pełnomocnikiem Prezydenta Miasta Żory, Radnymi Rady Miasta Żory – Krzysztofem Mentlikiem, Michałem Miłkiem i Henrykiem Oszkiem, przedstawiciele Rady dzielnicy Osiny na czele z przewodniczącym Radosławem Wróblewskim, Jan Kwaśniewicz - naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Katowicach, dr Lucjan Buchalik – dyrektor Muzeum Miejskiego w Żorach, ks. Piotr Szwiec – proboszcz parafii św. Józefa Robotnika w Żorach-Osinach oraz przede wszystkim licznie zgromadzona rodzina śp. Nikodema Wacławczyka.

Uroczystość poprowadził Jan Kwaśniewicz - naczelnik OBUWiM IPN w Katowicach, który przybliżył zgromadzonym genezę akcji „Powstańcy to wiara, nadzieja i cud! Ocalmy groby powstańców śląskich od zapomnienia” oraz symbolikę znaku pamięci „Tobie Polsko”. Przypomnijmy, że znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny.

Następnie zebrani mogli zapoznać się z krótkim podsumowaniem życiorysu śp. Nikodema Wacławczyka. Nikodem Florian Wacławczyk przyszedł na świat 3 maja 1903 r. w Solarni (powiat kozielski) jako syn Tomasza i Elżbiety. Po ukończeniu 16 lat podjął pracę w kopalni węgla kamiennego „Hoym”. Pod wpływem przyjaciela rodziny ks. Pawła Brandysa przyłączył się do trzeciego powstania śląskiego. Brał udział w walkach miedzy innymi pod Górą św. Anny, Zdzieszowicami, Leśnicą, Lichynią. W obawie przed represjami ze strony niemieckich władz wyemigrował do Francji. Początkowo zarabiał na życie jako górnik, jednocześnie uczył się nowego zawodu - zegarmistrza. W 1926 r. wstąpił do Legii Cudzoziemskiej służąc w Algierii i Maroku. Do Solarni powrócił w 1931 r. i wkrótce rozpoczął pracę na kolei w Rybniku. Po wybuchu II wojny został wysłany na roboty przymusowe do Kraszowic (obecnie dzielnica Świdnicy) przy regulacji rzeki Świdnicy. Po wojnie był zatrudniony w rybnickiej kopalni węgla kamiennego „Chwałowice”. Był członkiem Związku Powstańców Śląskich. Zmarł 16 września 1984 r. w Żorach-Osinach.

Następnie w imieniu rodziny głos zabrała najstarsza żyjąca wnuczka powstańca, Teresa Michalik.

Dziadzio, bo tak go nazywaliśmy, nie obawiał się żyć i tak samo nie obawiał się śmierci. Świadczą o tym kręte losy jego życia. Nigdy nie walczył dla własnej chwały, ale wierzył w wolność. Przyszło mu dorastać w bardzo trudnych czasach i to go ukształtowało na dobrego człowieka. Z łatwością odróżniał dobro od zła. Był z nas wnuków bardzo dumny i wraz z babcią Agnieszką okazywał nam dużo miłości i wsparcia – opowiadała Teresa Michalik. - Był stanowczy i odważny, zawsze wiedział, czego chce. Motywował nas i wspierał. Lubił czytać, znał kilka języków. Opowiadał nam o świecie, o różnych przygodach, ale nigdy o okropnościach wojny. Ludzie na wsi nazywali go człowiekiem światowym - wspominała.

Grób Nikodema Wacławczyka jest drugą mogiłą na terenie Żor oznaczoną znakiem pamięci „Tobie Polsko”. Równo dwa lata temu znak ten umieszczono na grobie śp. sierż. Bolesława Wieczorka – bohatera Powstań Śląskich i akcji plebiscytowej.

Oceń publikację: + 1 + 2 - 1 - 0

Obserwuj nasz serwis na:

Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu tuZory.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.