Czy Żory są miastem samobójców?

Dane statystyczne mówią o tym, że najwięcej samobójców jest w wieku 16–21 oraz 45–55 lat. Specjaliści zauważyli też, że w ostatnich latach wzrosła liczba samobójstw wśród kobiet, dzieci i młodzieży, dlatego opracowano specjalne programy zapobiegania samobójstwom na całym świecie. – Polska w statystykach liczebności samobójstw, na szczęście, nie znajduje się w czołówce – mówi Marzena Fijałkowska-Rożek, psycholog z Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Żorach.

W ubiegłym roku na swoje życie targnęło się 15 żorzan. Niestety, w dziewięciu przypadkach próba ta okazała się skuteczna. W 2012 roku takie kroki poczyniło 14 osób, podobnie rok wcześniej. Jednakże, kiedy w 2011 roku próby samobójcze podejmowali wyłącznie mężczyźni, to rok później życie odebrała sobie jedna kobieta, a w ubiegłym roku dwie (trzecią udało się uratować).

Dlaczego ludzie decydują się na taki krok? – Przyczyny są różnorodne – od czynników sytuacyjnych, związanych z kryzysami życiowymi, jak na przykład problemy w związkach, rodzinach, w pracy, w szkole, osamotnienie, zły stan zdrowia, uzależnienie, aż po zaburzenia osobowościowe lub psychiczne. Ludzie tracą nadzieję i poczucie sensu życia albo podejmują gwałtowne decyzje pod wpływem impulsu – tłumaczy Marzena Fijałkowska-Rożek.

W ciągu ostatnich trzech lat najmłodszy samobójca miał 21 lat, a najstarszy – 87. Na 43 próby samobójcze, najliczniejszą grupę stanowią mieszkańcy miasta w wieku 40-49 lat (11 osób), 50-59 lat (10 osób) i 30-39 lat (9 osób). Wśród dwudziestoparolatków na taki krok zdecydowało się 6 osób, z kolei siedem prób odnotowano wśród osób powyżej 60. roku życia.

Motywacja samobójców też jest różnorodna. – Są tacy, którzy wykonują gest samobójczy w celu szantażu lub zwrócenia na siebie uwagi, ale są też i ci, którym towarzyszy stała silna tendencja do śmierci. Większość jednak doświadcza ambiwalencji między pragnieniem życia i śmierci – chcą uwolnić się od cierpienia, którego doświadczają, a nie umieją znaleźć konstruktywnego rozwiązania – wyjaśnia M. Fijałkowska-Rożek i dodaje – Trzeba pamiętać, że rozwijające się tendencje samobójcze można na każdym etapie zablokować, jeśli osoba w danym momencie uzyska odpowiednią pomoc.

Według statystyk żorskiej policji, mieszkańcy miasta najczęściej targali się na swoje życie w niedziele, poniedziałki i soboty, najrzadziej w piątki. Do największej ilości prób samobójczych doszło w czerwcu i grudniu (po 6 przypadków), styczniu, kwietniu i wrześniu (po 5 przypadków). Z kolei nikt, w ciągu ostatnich trzech lat, nie odebrał sobie życia w miesiącu lipcu.

Policjanci przyznają również, że najwięcej prób samobójczych, bo 22, dokonano w mieszkaniach i w domach, następnie wybierano miejsca publiczne (10 przypadków) jak klatka schodowa, las, plac, a dopiero później garaże, piwnice i inne. By odebrać sobie życie, samobójcy najczęściej decydowali się na powieszenie – aż 33 razy. Sporadycznie odnotowano przypadki skoku z balkonu lub okna, podcięcie żył, zatrucie i inne.

W ubiegłym roku udało się również uratować aż 6 samobójców, co w 2012 roku nie miało miejsca, a w 2011 zdarzyło się tylko raz. Życie zachowali dzięki przypadkowym świadkom, pomocy medycznej, policjantom, rodzinie i najbliższym.

Wsparcie dla osób z myślami samobójczymi, niedoszłych samobójców, jak i osób osieroconych w wyniku samobójstwa, oferuje Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Żorach (ul. Boryńska 13, tel. (32) 43-57-840). – Niektórzy dzwonią, szukając rady lub wsparcia. Czasem ludzie przychodzą poradzić się w sprawie kogoś z rodziny lub znajomego – potencjalnego samobójcy. Chcą się dowiedzieć, jak można mu pomóc, jak zapobiec tragedii – mówi Marzena Rożek-Fijałkowska. – Pomoc psychologiczna lub terapeutyczna sprowadza się do wsparcia, diagnozy motywacji i oceny ryzyka samobójstwa oraz poszukania właściwych rozwiązań. Nieraz wystarczy jednorazowa porada, a w innych sytuacjach to dłuższa współpraca terapeutyczna – dodaje.

Do ośrodka można zgłaszać się telefonicznie lub osobiście, bez skierowań. Pomoc jest bezpłatna, świadczona dla mieszkańców Żor.