zamknij

Kultura, rozrywka i edukacja

Foto-Ton: spacer po żydowskim cmentarzu w Żorach

Tematem kwietniowego Foto-Tonu jest cmentarz żydowski w Żorach w obiektywie Wiesławy Pawletko.

Reklama

E-wystawa czynna do końca kwietnia w holu Biblioteki Centralnej oraz w zakładce Foto-Ton na stronie internetowej biblioteki.

Przez wiele lat miejscem pochówku żorskich Żydów był cmentarz w Mikołowie. Stan ten uległ zmianie w 1814 roku, kiedy to starszy kahału Aron Bloch nabył dla celów grzebalnych grunt o powierzchni około pół hektara w dzielnicy Kleszczówka. Teren nekropolii ogrodzono, a w 1837 roku wzniesiono dom przedpogrzebowy, tzw. beit-taharę. Z pierwszej połowy XIX wieku pochodzą również zapisy o miejscowym bractwie pogrzebowym Chewra Kadisza. Pierwszą osobą pochowaną była kobieta imieniem Guettel, zmarła w połogu w 1814 roku. Ostatni odnotowany pochówek miał miejsce w kwietniu 1936 roku, kiedy to samobójstwo popełnił kanonier Wolf Nuchym Erlich. Podobno pojedyncze pogrzeby odbywały się także po 1936 roku, jednak dane te nie są oficjalnie potwierdzone.

W czasie II wojny światowej cmentarz został zdewastowany przez nazistów. Wiele płyt nagrobnych wywieziono, podczas walk w 1945 roku zniszczeniu uległ dom przedpogrzebowy. W latach PRL nie użytkowana nekropolia popadła w ruinę. W 1985 roku sporządzono urzędową inwentaryzację cmentarza. Stwierdzono w niej między innymi: „Cmentarz jest mocno zdewastowany. Nastąpiło zatarcie rzędów, w których zlokalizowane są macewy. Stan zachowania poszczególnych obiektów jest zróżnicowany, generalnie biorąc zły. Mało czytelna jest inskrypcja (.). Teren ten systematycznie jest bezczeszczony, gdyż traktowany jest jako boisko gier dziecięcych”. Niedługo potem dokonano pierwszych prac porządkowych na cmentarzu – wykarczowano roślinność, naprawiono ogrodzenie. W 1994 roku z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Miasta Żory sporządzono inwentaryzację nagrobków.

Dopiero zburzenie muru okalającego cmentarz od strony ul. Cmentarnej na jesieni ubiegłego roku pokazało ogrom zniszczeń dokonanych na przestrzeni lat przez „bywalców” tego miejsca. Szkoda, że tak długo tak piękny cmentarz był schowany za murem. Teraz można go swobodnie oglądać z ulicy. Zapraszam na spacer po najstarszej żorskiej nekropolii.

Ty też możesz mieć swoją e-wystawę i to za darmo. Więcej informacji w zakładce Foto-Ton i w Dziale Metodyki i Promocji MBP w Żorach. Zapisy trwają cały rok.

Oceń publikację: + 1 + 0 - 1 - 0

Obserwuj nasz serwis na:

Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu tuZory.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.