Spór o Nifco: nowa instalacja w przyszłym roku

Od dłuższego czasu mieszkańcy Żor – a szczególnie dzielnicy Rowień – skarżą się bóle głowy, nudności, choroby dróg oddechowych, łzawienie i inne objawy, za które obwiniają toksyczne związki organiczne emitowane przez zakład Nifco leżący niedaleko ul. Rybnickiej, przy wjeździe na autostradę.

Na początku tego miesiąca zorganizowali pikietę pod budynkiem Urzędu Miasta, podczas której złożyli wniosek do prezydenta o zintensyfikowania działań na rzecz ograniczenia szkodliwych lotnych związków organicznych w Żorach.

Czytaj też: Prezes Nifco do żorzan: oskarżenia są nieprawdziwe

Wczoraj (17 października) z tej okazji zwołano wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska oraz Komisji Skarg, Wniosków i Petycji. Zaproszono na nie przedstawicieli mieszkańców, ekspertów medycznych oraz przedstawicieli firmy Nifco, w tym prezesa Kin Do Gyuna.

W przyszłości choroby nowotworowe

W 2012 r. nie było żadnych problemów z zakładem. Nawet o nim nie wiedziałam, choć mieszkam niedaleko. We wrześniu 2014 r. wybuchł pożar, potem była odbudowana lakiernia i zaczęły się problemy. Najbardziej dotyka nas to, że od ok. 1,5 roku bardzo zwiększyła się zachorowalność naszych dzieci, a także nas samych. Cierpią nasze drogi oddechowe, zatoki, pojawia się katar, problemy anemiczne. Lekarz pediatra niejednokrotnie pytał „co wy tam macie, że te dzieci tak chorują?”. Przed każdym wyjściem na dwór najpierw sprawdzamy, czy jest silny zapach lakieru w powietrzu. Jeśli tak – dzieci nie wychodzą. Kiedy jeszcze nie byliśmy świadomi, kończyło się nieprzespanymi nocami i bólami głowy. To opinia prawie wielu okolicznych mieszkańców

– stwierdziła jedna z mieszkanek Alina Drzęźla.

Większość ogólnych spostrzeżeń pokrywa się z tym, o czym mówią mieszkańcy. Ale większość tych większość tych substancji są agresywne, kancerogenne, więc oprócz skutków obecnych, w przyszłości mogą wywoływać także wzrost zachorowalności na choroby nowotworowe i neurologiczne. Kumulują się organizmie ludzkim nawet przy niewielkim stężeniu i prowadzą do zauważalnego pogorszenie zdrowia, a nawet do śmierci. Niektórzy narkomani stosują te substancje do odurzania się, nieodwracalnie uszkadzając mózg

– dodał toksykolog Rafał Celiński, współautor opinii nt. wpływu LZO w Żorach na zdrowie mieszkańców.

Dopalacz CRTO w przyszłym roku

Na zarzuty mieszkańców odpowiedział Krzysztof Skirmund z firmy Euro-Eko-Pol, która współpracuje z Nifco w zakresie ochrony środowiska. Jego zdaniem „Nifco spełnia wymogi zarówno w zakresie emitowania pyłów do powietrza, jak i w zakresie wytwarzania odpadów, ale i tak jest dobra wola, by zrobić coś więcej niż tylko to, czego wymaga prawo”. Przy pomocy prezentacji dowiódł, że obecny system – filtry z wkładami węglowymi – istotnie nie wystarcza przy firmie takich rozmiarów, jak żorski zakład. Ten powinien więc przejść do procesów utleniania bądź spalania LZO – i właśnie taka koncepcja została już złożona w urzędzie miasta.

Według zapewnień firmy system dopalaczy CRTO – które mają znacznie ograniczyć emisję – powinien działać ok. II kwartału 2020 r.

Przedstawiciele Nifco przyznali, że działają reaktywnie, a nie aktywnie. Testują granice, do których mogą dojść, a dopiero kiedy mieszkańcy się burzą – to wtedy coś zaczynamy robić

– komentuje Dariusz Kos z Grupy Działamy.

Wszystko zgodnie z przepisami?

Oprócz zapewnień poprawy sytuacji podczas dyskusji pojawiły się dwie kości niezgody: podniesienie dopuszczalnych limitów emisji przez prezydenta oraz brak ciągłych pomiarów emisji.

We wrześniu 2019 r. prezydent Żor zgodził się na podniesienie limitów dopuszczalnej emisji, co mieszkańcy mają mu za złe. Naczelnik Wydziału Inżynierii Środowiska Urzędu Miasta Anna Buchta odpowiedziała jednak, że w 2018 r. zakład zmienił rodzaj produktów używanych do lakierowania, a zawartość szkodliwych substancji spadła. Dlatego firma więc do UM wniosek o zwiększenie limitów, na co po roku urząd przystał.

Trudno mi się zgodzić ze stanowiskiem mieszkańców, bo sumaryczna emisja LZO z 2017 r. była wyższa niż ta, która wynika ze zmiany decyzji z 2019 r.

– wyjaśniła.

Jeśli chodzi o monitoring, to w jej ocenie „Nifco nie podlega obowiązkowi prowadzenia pomiarów ciągłych”.

Zobligowani są do prowadzenia pomiarów raz do roku. Można prowadzić pomiary częściej, ale kierujemy się przesłankami praktycznymi: nie ma takiej potrzeby. Kierując się wnioskami mieszkańców zwiększyliśmy częstotliwość pomiarów do dwóch razy w ciągu roku – to jest realne i praktyczne. Przesłanki do ciągłych pomiarów mogłyby się pojawić, gdyby problemy emisyjne były dalej na poziomie z lat 2016-2017

– stwierdziła Anna Buchta.